Εξετάσεις για τους ενεργειακούς επιθεωρητές και ελεγκτές δόμησης

[Xάρης]

Στο ημερήσιο ενημερωτικό δελτίο του B2Green.gr της 14.07.2016 αναρτήθηκε η παρέμβαση στην αρμόδια επιτροπή της βουλής του Προέδρου του Συλλόγου Ενεργειακών Επιθεωρητών κ. Κωνσταντίνου Λάσκου και του εκπροσώπου Τύπου κ. Μιχάλη Χριστοδουλίδη με την οποία πιστεύουν ότι αποδόμησαν όλες τις σχετικές διατάξεις, που αφορούσαν στις ενεργειακές επιθεωρήσεις στη χώρα, ως προβληματικές και -κυρίως- μη λειτουργικές στην πράξη.

Ειδικότερα:
Από το βήμα της Βουλής ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι οι συγκεκριμένες διατάξεις άρθρων, που σχετίζονται με το ποιοι πρέπει να έχουν δικαίωμα άσκησης της δραστηριότητας του ενεργειακού επιθεωρητή, ήταν σαφείς και κατηγορηματικές:
Μόνο αυτοί οι μηχανικοί που έχουν ολοκληρώσει τον προβλεπόμενο κύκλο σχετικών σεμιναρίων κατάρτισης κι έχουν πιστοποιηθεί μέσα από εξετάσεις, υποχρέωση που προκύπτει από σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, όπου η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να εναρμονίσει στην εθνική της νομοθεσία.
Κάνουν λάθος.
Κατ' αρχάς την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2012/27/ΕΕ μπορείτε να την κατεβάσετε από ΕΔΩ προκειμένου να διαπιστώσετε ότι πουθενά δεν αναφέρεται σε υποχρεωτική διαδικασία πιστοποίησης μέσω εξετάσεων.
Εξάλλου, υπάρχουν χώρες μέλη της Ε.Ε. όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ισπανία που δεν προβλέπουν εξετάσεις για μηχανικούς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προκειμένου να ασκήσουν τη δραστηριότητα του ενεργειακού επιθεωρητή.
Ας δούμε όμως τι ακριβώς γράφει η οδηγία 2012/27/ΕΕ:
Στην §1 του άρθρου 8:
"Τα κράτη μέλη προωθούν τη δυνατότητα διάθεσης, σε όλους τους τελικούς καταναλωτές, ενεργειακών ελέγχων υψηλής ποιότητας οι οποίοι είναι οικονομικώς αποδοτικοί, και:
α) διενεργούνται ανεξάρτητα από ειδικευμένους ή/και διαπιστευμένους εμπειρογνώμονες σύμφωνα με κριτήρια πιστοποίησης,"
Στην §1 του άρθρου 16:
"1. Εφόσον ένα κράτος μέλος εκτιμά ότι το εθνικό επίπεδο τεχνικών ικανοτήτων, αντικειμενικότητας και αξιοπιστίας είναι ανεπαρκές, εξασφαλίζει ότι, έως την 31η Δεκεμβρίου 2014, θεσπίζονται ή υπάρχουν καθεστώτα πιστοποίησης ή/και διαπίστευσης ή/και ισοδύναμα καθεστώτα επαγγελματικών προσόντων και, όπου απαιτείται, κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα για τους παρόχους ενεργειακών υπηρεσιών, ενεργειακών ελέγχων, τους διαχειριστές ενέργειας και τους υπεύθυνους εγκατάστασης σχετικών με την ενέργεια δομικών στοιχείων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφος 9 της οδηγίας 2010/31/ΕΕ."
Περαιτέρω σχολιασμός θα έπρεπε να θεωρείται περιττός.
Επειδή όμως ορισμένοι μπορεί και πάλι να εγείρουν ενστάσεις, ας τα κάνουμε λιανά.
1) Το κάθε κράτος αποφασίζει ποιοι θα μπορούν να γίνουν ενεργειακοί επιθεωρητές:
α) μόνο ειδικευμένοι,
β) μόνο διαπιστευμένοι κατόπιν πιστοποίησης,
γ) συνδυασμός των (α) και (β)
2) Η διαπίστευση είναι απαραίτητη μόνο για εμπειρογνώμονες που δεν είναι ειδικευμένοι. Την διαπίστευση αυτών των μη ειδικευμένων εμπειρογνωμόνων αφορούν τα κριτήρια πιστοποίησης
3) Το κάθε κράτος αποφασίζει τα κριτήρια πιστοποίησης, αν θα υπάρχουν εξετάσεις, υποχρεωτικά σεμινάρια, συνδυασμός τους ή κάποιος άλλος τρόπος που αφορούν μόνο τους μη ειδικευμένους εμπειρογνώμονες.
4) Το κάθε κράτος δύναται να αποφασίσει ότι οι μηχανικοί έχουν επαρκή προσόντα ώστε να θεωρούνται ειδικευμένοι για ενεργειακές επιθεωρήσεις άνευ άλλης ιδιαίτερης διαδικασίας πιστοποίησης.
5) Το κάθε κράτος δύναται να αποφασίσει να δώσει το δικαίωμα να γίνουν ενεργειακοί επιθεωρητές και επιστήμονες εκτός πολυτεχνείων π.χ. μαθηματικοί, φυσικοί ή ακόμα και απόφοιτοι ΙΕΚ, άρα μη ειδικευμένοι, πιστοποιηούμενοι ενδεχομένως μέσα από υποχρεωτικά σεμινάρια και εξετάσεις, γι αυτούς ειδικά τους επαγγελματίες (βλ. παραπάνω, περίπτωση 1β).

Κάποιοι συνάδελφοι αρνούνται να δεχθούν ότι οι μηχανικοί είναι ειδικευμένοι επιστήμονες και "πιστοποιήθηκαν" για να εκπονούν μελέτες, επιβλέψεις, κατασκευές, πραγματογνωμοσύνες μέσα από τα 5 έτη σπουδών και τη λήψη του διπλώματός τους, απέκτησαν δε τα επαγγελματικά τους δικαιώματα με την εγγραφή τους στο ΤΕΕ. Οι ενεργειακές επιθεωρήσεις αποτελούν ένα πολύ μικρό μέρος του αντικειμένου στο οποίο έχουν πιστοποιηθεί.

Ανέφερε επίσης ότι η μη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή οδηγία 31/2010, που αφορά σε θέματα ενεργειακής αποδοτικότητας κτηρίων – συστημάτων και συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 17 αυτής της οδηγίας, η οποία αναφέρει ρητά και ξεκάθαρα ότι, τα κράτη μέλη μεριμνούν, ώστε η πιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων και η επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού, να διεξάγονται με ανεξάρτητο τρόπο, από εξειδικευμένους ή/και διαπιστευμένους εμπειρογνώμονες.
Η μη εφαρμογή αυτή της διάταξης θέτει σε κίνδυνο την εκταμίευση ευρωπαϊκών κονδυλίων, μέσω ΕΣΠΑ 2014-2020, για επενδύσεις στον τομέα της ενεργειακής αναβάθμισης, αφού αποτελεί προαπαιτούμενο(αιρεσιμότητα) για την αποδέσμευση αυτών των κονδυλίων.
Αυτοδιαψεύδεται διότι και η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2010/31/ΕΕ γράφει, όπως αναφέρει και ο ίδιος, ότι:
"Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η πιστοποίηση της ενεργειακήςαπόδοσης των κτιρίων και η επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού να διεξάγονται με ανεξάρτητο τρόπο απόειδικευμένους ή/και διαπιστευμένους εμπειρογνώμονες, είτε αυτοαπασχολούμενους είτε υπαλλήλους δημόσιων φορέων ή ιδιωτικώνεπιχειρήσεων.
Στους εμπειρογνώμονες παρέχεται διαπίστευση λαμβανομένωνυπόψη των προσόντων τους."
Με λίγα λόγια δίνεται η δυνατότητα οι εμπειρογνώμονες να είναι ειδικευμένοι και όχι μόνο διαπιστευμένοι (αυτό σημαίνει το διαζευκτικό "ή").
Εξάλλου, κι άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ισπανία δεν έχουν εξετάσεις για τους μηχανικούς.

Ο κ. Χριστοδουλίδης υπενθύμισε ότι ο πρώτος εθνικός ενεργειακός κανονισμός (Κ.Εν.Α.Κ.) τέθηκε σε ισχύ μόλις το 2010, μετά από καθυστέρηση έξι ετών, ενώ η Ελληνική Πολιτεία για να δικαιολογήσει αυτή την καθυστέρηση προέβαλε ως δικαιολογία στην Ε.Ε, ότι στη χώρα μας οι μηχανικοί δεν ήταν καταρτισμένοι επί του συγκεκριμένου αντικειμένου και υιοθέτησε ως προαπαιτούμενο για την εφαρμογή της, την εγγραφή στα μητρώα των ενεργειακών επιθεωρητών, την παρακολούθηση εξειδικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος και την πιστοποίηση της αποκτηθείσας γνώσης μέσω εξετάσεων.
Η ερώτηση που τέθηκε στον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ήταν σαφής και συγκεκριμένη: "Σήμερα, μετά από πέντε χρόνια, καταργώντας τα σεμινάρια κατάρτισης, τι θα πούμε στην Ε.Ε; Ότι η προθεσμία που ζητήθηκε και τα χρήματα που λάβαμε για να εξειδικεύσουμε τους μηχανικούς μας, ωςενεργειακούς επιθεωρητές, δεν χρειάζονταν, διότι σήμερα αντιληφθήκαμε ότι μόνο και μόνο η κτήση ενός πτυχίου από μια πολυτεχνική σχολή και η χορηγηθείσα επαγγελματική άδεια από το ΤΕΕ, ήταν αρκετά, ώστε να καλυφθεί η ειδική απαίτηση για την εξειδίκευση, ή και διαπίστευση του ενεργειακού επιθεωρητή;
Η απάντηση είναι απλή και ίδια μ' αυτή που μας έδωσε το ΔΝΤ για την αποτυχία των μνημονίων.
"Συγγνώμη, κάναμε λάθος!
Οι μηχανικοί τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορούν να θεωρηθούν ειδικευμένοι ώστε να ασκούν τη δραστηριότητα του ενεργειακού επιθεωρητή άνευ σεμιναρίων και εξετάσεων, όπως άλλωστε συμβαίνει σε Γερμανία, Αυστρία, Ισπανία.
Μην ξεχνάμε ότι μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί πάνω από 600.000 ΠΕΑ από επιθεωρητές που δεν έχουν δώσει εξετάσεις.
Τι θα κάνουμε με αυτά τα ΠΕΑ; Το ορθολογικό δεν θα ήταν να τα ακυρώσουμε;"

Τέλος αναφέρθηκε ότι δεν μπορεί ένα σύστημα πιστοποίησης και διαπίστευσης να το γκρεμίζουμε, αντί να το βελτιώνουμε, μόνο και μόνο για να ικανοποιηθούν συντεχνιακά συμφέροντα και πολιτικές σκοπιμότητες, θέτοντας σε κίνδυνο την αξιοπιστία της χώρας και πολύ περισσότερο δημιουργώντας καταστάσεις οπισθοδρόμησης, σε αυτόν τον τομέα της ενεργειακής αναβάθμισης του κτηριακού αποθέματος της χώρας.
Συντεχνιακά, με την κακή έννοια που έχει πάρει η λέξη και χρησιμοποιείται από τους συναδέλφους, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι είναι και τα δικά τους αιτήματα.
Εκείνο δε που πρέπει να έχουμε το θάρρος να κάνουμε είναι να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και να τα διορθώνουμε.
Λάθος ήταν το όλο σύστημα με τα υποχρεωτικά σεμινάρια και τις εξετάσεις.
Το γιατί το αναλύσαμε σε προηγούμενα άρθρα μας αποδομώντας τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς ένα προς ένα.
Η εμμονή σε ένα λάθος θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο σφάλμα.
Το λάθος αυτό ελπίζουμε να διορθωθεί