Ορθογραφία

Βοηθήματα για σωστή ορθογραφία.
1) Ηλεκτρονικό Λεξικό
2) Κλίση λέξεων
3) Αν χρησιμοποιείτε τον Mozilla Firefox ως πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο μπορείτε να χρησιμοποιείτε τον αυτόματο Ελληνικό Ορθογραφικό Έλεγχο. Μ' αυτό, όταν γράφετε ένα κείμενο οπουδήποτε στο Firefox, έχετε αυτόματο εντοπισμό των λάθος ορθογραφικά λέξεων και την υπογράμμισή τους με μια κόκκινη γραμμή. Με δεξί κλικ πάνω στη λέξη βλέπετε την ορθή γραφή της λέξης.
4) Συνήθη λάθη:
_ό,τι : το κόμμα μπαίνει όταν σημαίνει οτιδήποτε
_πού & πώς : ο τόνος μπαίνει όταν γίνεται ερώτηση
_μονοσύλλαβες λέξεις δεν τονίζονται όπως "ποιος", "ως", "αν" κλπ
_μήνυμα και όχι "μύνημα"
_διώροφος, τριώροφος,... πολυώροφος
_πιλοτή ή pilotis και όχι πυλωτή
_επίθετα σε -ης και -εις όπως ακριβής/ακριβείς διαφανής/διαφανείς κλπ. Όταν μιλάνε για ένα (ενικός) έχουμε -ης, ενώ όταν αναφερόμαστε σε πολλά (πληθυντικός) έχουμε -εις πχ ο ακριβής υπολογισμός αλλά οι ακριβείς υπολογισμοί. Το -ες πχ ακριβές, διαφανές μπαίνει όταν έχουμε ουδέτερο πχ το ακριβές χρονοδιάγραμμα, το διαφανές υαλότουβλο
_μετοχές σε -οντας Όταν τονίζεται το ο και μόνο τότε γίνεται ω πχ πετώντας αλλά πηγαίνοντας
_ ορθή γραφή ρημάτων, αφενός στον ενικό (κατάληξη -ται) αφετέρου στον πληθυντικό (κατάληξη -τε), με παραδείγματα όπως π.χ. α) "αγνοείται η τύχη του ..." και "όλοι σας αγνοείτε την ...", β) "επισημαίνεται η ανάγκη προσαρμογής ..." και "εσείς επισημαίνετε τον κίνδυνο ..." (από makap)
_ προστακτική των σύνθετων ρημάτων χωρίς την αύξηση, και συνηθίζουμε να λέμε "επέτρεψέ μου να σου πω ..." αντί του σωστού "επίτρεψέ μου να σου πω ...". (από makap)

Όποιος θέλει ας βοηθήσει και ας συμπληρώσει την προσπάθεια αυτή από την οποία πιστεύω όλοι θα βγούμε κερδισμένοι.

Παράθεση:

---

Αρχική ανάρτηση από kostas

Επίσης γιατί όχι "πιλοτί"? Εφόσον είναι ξένη λέξη σύμφωνα με τη νέα οδηγία όλα γράφονται με "ι" και "ο" (βλέπε Σέξπιρ, Σκοτία, Βαρκελόνη κλπ.)

---

Νέα οδηγία? Δηλαδή?

Όλες οι εισαγόμενες γράφονται με τον απλούστερο δυνατό τρόπο (ι,ο,ε). Πάντως προσωπικά το Σαίξπηρ μου γεμίζει περισσότερο το μάτι από το Σέξπιρ.

Πάιζει ρόλο και το αν κλίνονται όμως, σωστά?

Λχ η Βαρκελώνη, της Βαρκελώνης κλπ αλλά ο Σέξπιρ, του Σέξπιρ κοκ. Κάποιες λέξεις "εξελληνίζονται" περισσότερο από άλλες. Νομίζω ότι άκλιτες λέξεις που προέρχονται από ξένες γλώσσες είναι τελικά αυτές που γράφονται και με τον πιο απλό τρόπo . Από εκεί και πέρα η ορθογραφία μια ξένης λέξης λογικά(=προσωπική υπόθεση) προσαρμόζεται ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο πιστή η προφορά ακολουθώντας και κανόνες που δεν χρησιμοποιούνται πρακτικά σήμερα (τουλάχιστον όχι συνειδητά) λχ βραχέα/μακρά κλπ άλλα που δεν θυμάμαι.:rolleyes:

Πάντως εγώ έχω δει και το Βαρκελώνη αλλά και το Βαρκελόνη.

Καλά ξεμπερδέματα...:rolleyes:

Εγγραφείτε στην Άσπρη Λέξη. Κάθε μέρα θα λαμβάνεται στη διεύθυνση email που θα δηλώσετε και από μια λέξη με επεξήγηση πού και πώς χρησιμοποιείται.
Πχ.

ανάρτηση 06.11.09
η άσπρη λέξη της ημέρας - κάρβουνο
Θέμα της εβδομάδας: Καιρός για καύσιμα

Όχι άλλο κάρβουνο! Δεν το φωνάζει ο Νίκος Κούρκουλος στην ταινία «Ορατότης μηδέν». Το φωνάζουμε όλοι εμείς, που πήξαμε κι αυτό το καλοκαίρι στα καπνοσύννεφα, στις αιθαλομίχλες και τα διοξείδια. Που είδαμε γιΆ ακόμα μία φορά το πράσινο να εξαφανίζεται από προσώπου Αττικής. Κι ενώ εμείς καθόμαστε σε «αναμμένα κάρβουνα» εν όψει του κινδύνου πραγματικά να «γίνουμε κάρβουνο» και βγάζουμε κραυγές απελπισίας και απόγνωσης, κάποιοι άλλοι χορεύουν και αναφωνούν: «Όλα στα κάρβουνα!», «Να καούν τα κάρβουνα!». Νέρωνες, αποκαΐδια, Πάρνηθα, Πεντέλη, Υμηττός. Λαμπαδηφόροι, τρωκτικά, λαμόγια, λαμογιές. Διότι το κάρβουνο, αυτό το αθώο από γεννησιμιού του στερεό καύσιμο, που περιέχει άνθρακα και προορίζεται να εξυπηρετεί τις ανθρώπινες ανάγκες, δεν εξορύσσεται μόνο από τη γη, αλλά παράγεται και με αργή και ατελή καύση του ξύλου. «Εδώ σε θέλω κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα».

Στη ζωγραφική κάρβουνο είναι είδος μολυβιού (από ειδικό κάρβουνο), που το χρησιμοποιούν οι ζωγράφοι για να σχεδιάζουν σε χαρτί, αλλά και το σχέδιο που γίνεται με το μολύβι αυτό λέγεται κάρβουνο.

Η απάντηση της Άσπρης Λέξης στο ερώτημα:
Σαίξπηρ ή Σέξπιρ;
Όπως είδαμε, στα νεότερα δάνεια της ελληνικής (σύμφωνα με τη σχολική γραμματική) ισχύει η αρχή της απλογράφησης, δηλ. της ορθογράφησής τους με τον απλούστερο τρόπο. Στη γραφή δάνειων λέξεων που αποτελούν κύρια ονόματα, ανθρωπωνύμια και τοπωνύμια, δεν ακολουθείται ενιαίο σύστημα, γιατί δεν περιλαμβάνεται ρύθμιση στη σχολική γραμματική. Συνήθως επικρατεί η λεγόμενη αρχή της αντιστρεψιμότητας: αν «αντιστραφεί» η γραφή των ονομάτων αυτών στα ελληνικά, θα πρέπει να αποκαλύψει τη μορφή τους στις γλώσσες από τις οποίες προέρχονται. Ακολουθείται όμως και η αρχή της απλογράφησης. Στη Μεγάλη Γραμματική του Μ. Τριανταφυλλίδη προβλεπόταν μερική εφαρμογή της αντιστρεψιμότητας: υ ως απόδοση του y, αι ως απόδοση του ai και διπλά σύμφωνα, ενώ παράλληλα υποδεικνυόταν η διατήρηση «καθιερωμένων» γραφών, π.χ. Σαίξπηρ.

Το επώνυμο του γνωστού Άγγλου δραματουργού W. Shakespeare (1564-1616) αποδίδεται στα ελληνικά συνήθως ως Σαίξπηρ και λιγότερο συχνά ως Σέξπιρ. Είναι προφανές ότι το αι και το η στο Σαίξπηρ δεν έχουν ετυμολογική βάση. Το η του Σαίξπηρ αποδίδει μόνο συμβατικά το ea του αγγλικού Shakespeare, ενώ το αι ίσως επιτελεί μια άλλη λειτουργία: την αποφυγή της παρετυμολογικής σύνδεσης του Σέξπιρσεξ. Έχει προταθεί και το Σέιξπιρ (με έι), που προσεγγίζει περισσότερο την προφορά του ονόματος στα αγγλικά, αλλά είναι μακριά από την πραγματική χρήση στα ελληνικά. Παράγωγο επίθετο του Σαίξπηρ/Σέξπιρ είναι το σαιξπηρικός/σεξπιρικός με το

Έχω την εντύπωση ότι συζητάμε για τα δύσκολα ενώ δεν έχουμε αντιμετωπίσει, ακόμη, τα εύκολα. Δηλαδή συζητάμε για τον τρόπο γραφής και ελληνοποίησης των λέξεων αλλοδαπής προέλευσης και δεν έχουμε μάθει, ακόμη, να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία για τη σωστή απόδοση της (δύσκολης, ομολογουμένως) ελληνικής γλώσσας.

Θέλω να επισημάνω δύο, ακόμη, κοινά λάθη που κάνουμε στα ρήματα και συγκεκριμένα ότι 1) δεν έχουμε συνειδητοποιήσει την ορθή γραφή στη χρήση των ρημάτων αφενός στον ενικό (κατάληξη -ται) αφετέρου στον πληθυντικό (κατάληξη -τε), με παραδείγματα όπως π.χ. α) "αγνοείται η τύχη του ..." και "όλοι σας αγνοείτε την ...", β) "επισημαίνεται η ανάγκη προσαρμογής ..." και "εσείς επισημαίνετε τον κίνδυνο ..." και 2) δεν έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε την προστακτική των σύνθετων ρημάτων χωρίς την αύξηση, και συνηθίζουμε να λέμε "επέτρεψέ μου να σου πω ..." αντί του σωστού "επίτρεψέ μου να σου πω ...".

Παρακαλώ τον Χάρη να προσθέσει, στα παραδείγματα του post #1, και αυτές τις επισημάνσεις για την ορθή γραφή των ρημάτων.

makap:
Το 1α) είναι παθητική φωνή ενώ το 1β) ενεργητική. Στον πληθυντικό της παθητικής διατηρείται η κατάληγη -ται (αγνοούνται 2 ορειβάτες...).

@makap
Προστέθηκαν.
Το -τε ή -ται είναι εύκολο να το μάθει κανείς αλλά πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να το γράφει λάθος λόγω "ταχύτητας γραφής" και να περνά έτσι καθότι δεν ανιχνεύεται το λάθος από τον ορθογραφικό διορθωτή.

Πρόσφατα προμηθεύτηκα το λεξικό "Ρήματα" της Μαρίας Μανδαλα, εκδόσεις Τεγόπουλος το οποίο και προτείνω προς τους έχοντες "ορθογραφικές ανησυχίες".

Εγώ εύχομαι να χρησιμοποιούσαμε ελληνικές λέξεις αντί των ξενόφερτων αλλά...

αφορά σε και όχι αφορά το.

Εν πάσει περιπτώσει και όχι ενπάση περιπτώση.

μην γελάτε.....:D

κάποτε
Αν η επόμενη λέξη ξεκινάει από τα κόκκινα, τότε πάει τελικό ν. Το θυμάμαι καλά ?:confused:

Παράθεση:

---

Αρχική ανάρτηση από kostas

Είναι η άκριτη χρήση του "όπου", το οποίο το ακούς και από και δημοσιογράφους και πολιτικούς και σου 'ρχεται να σπάσεις το τηλεκοντρόλ.
Παραδείγματα: Ο Υπουργός ανακοίνωσε νέα μέτρα, όπου μειώνονται τα τεκμήρια...
Το συνέδριο αποτέλεσε τομή, όπου το κόμμα......

---

Πολύ σωστή επισήμανση. Είναι τοπικό επίρρημα και χρησιμοποιείται λανθασμένα από πάρα πολλούς.

Παράθεση:

---

Αρχική ανάρτηση από dratsiox

Χάρη στην αρχική σελίδα του φόρουμ άλλαξε όλα τα "δεν θα" σε "δε θα"

---

Ανοίγεις μεγάλο θέμα με τη χρήση του "ν" που δεν χρησιμοποιείται πριν από σύμφωνο, με ορισμένες εξαιρέσεις, όπως το "δεν".

Παράθεση:

---

Αρχική ανάρτηση από Theo

αφορά σε και όχι αφορά το.
Εν πάσει περιπτώσει και όχι ενπάση περιπτώση.
μην γελάτε.....:D
κάποτε
Αν η επόμενη λέξη ξεκινάει από τα κόκκινα, τότε πάει τελικό ν. Το θυμάμαι καλά ?:confused:

---

Πολύ σωστός στο πρώτο. Έχω ακούσει και διαβάσει και το αμίμητο "ως αναφορά ..."
Λάθος στο δεύτερο γιατί το σωστό είναι "εν πάση περιπτώσει".

Σωστός και ο Παναγιώτης.

makap ευχαριστώ για τη διόρθωση.

Οι παρεκκλίσεις του νόμου για τα τελικά "ν" γιατί είναι μεγάλη κουβέντα ?

Έχουμε bandwith :D κατά το " έχουμε χρόνο":D

Ορθογραφικό λεξικό της Νέας Ελληνικά Γλώσσας του Μπαμπινιώτη
Θα βρείτε απαντήσεις σ' όλα τα παραπάνω ερωτήματα.

Για το τελικό ν: το λαμβάνουν οι λέξεις που προηγούνται των λέξεων που ξεκινούν από τα σύμφωνα κ,π,τ,ψ,ξ. Η εμπειρική φράση είναι η "κάποτε έψαξα".

Για τα υπόλοιπα που αναφέρει ο spy υπάρχει μεγάλο ζήτημα μιας και δεν έχουμε ακόμα απογαλακτηστεί πλήρως από τους τύπους της αρχαίας ελληνικής αλλά και πολλές φορές μπερδευόμαστε στην ετυμολογία των λέξεων. Χαρακτηριστικότατο παράδειγμα η λέξη κτήριο/κτίριο. Στην μεν πρώτη περίπτωση χρησιμοποιείται ως ρίζα το ευκτήριο ενώ στην δεύτερη το ρήμα κτίζω. Στην πραγματικότητα και οι 2 τρόποι γραφής είναι ορθοί αλλά νομίζω ότι η λέξη κτίριο έχει διευρυμένη έννοια.

Και κάτι ακόμα που συνηθίζουμε να γράφουμε λανθασμένα.
Σου είπα ότι χθες.....
Θα κάνω ό,τι πεις...

ό,τι όταν έχει την έννοια του οτιδήποτε

Παράθεση:

---

Αρχική ανάρτηση από spy1551

Mία παρατήρηση μια και μιλάμε για ορθογραφία (φιλικά μην παρεξηγηθείς)
Το σωστό είναι ''απογαλακτιστεί'' , νομίζω από το απογαλακτίζω.

---

Μα γιατί να παρεξηγηθώ; Έκανα και εγώ το λαθάκι μου το οποίο ευχαρίστως να το αποδώσω στην βιασύνη μου (η αλήθεια είναι ότι τελευταία δεν προσέχω και πολύ την ορθογραφία μου)...

Ερώτηση, εξοφλήθη ή εξωφλήθη;

Γιατί πολλές σφραγίδες έχουν το ΕΞΩΦΛΗΘΗ ;

Το "ω" δεν είναι χρονική αύξηση;

Επομένως εξοφλήθη δεν είναι το σωστό;